VII-SUAL
—de groep—

Het maken van ruimtelijke beelden was eeuwenlang een kwestie van hakken in steen of modelleren met klei. De laatste techniek vooral als voorbereiding op het maken van een beeld in brons. Het maken van assemblages is als techniek in de beeldende kunst pas relatief laat toegepast. Assemblages hebben als voordeel dat in een beeld totaal verschillende materialen kunnen worden toegepast die met technieken als lijmen, timmeren, klemmen of lassen, tot een geheel kunnen worden samengevoegd.

Anne Mannaerts maakt van dit voordeel volop gebruik. Talrijk zijn de materialen waarmee ze haar beelden vormgeeft. Hout, diverse metalen, rubber, kunststof, touw, al dan niet in combinatie met dierenschedels zijn terug te vinden in haar assemblages. Ook machineonderdelen als kettingen, radertjes, wieltjes, veren en katrollen worden verwerkt, soms ook een gebruiksvoorwerp als een toeter of een metseltroffel.

Inspiratie vindt Mannaerts in tal van onderwerpen. Politiek, film, muziek, teksten in de krant, het kan allemaal aanleiding zijn om een beeld te maken.
Voor elk van haar objecten geldt dat het geheel meer is dan de som der delen. Veel van wat ze gebruikt is eerder afgedankt, maar tot een eenheid gesmeed In haar assemblages, geeft Mannaerts haar materialen een tweede leven.

Frans Kegels maakt vrijstaande beelden. Na een opleiding tekenen, schilderen en zeefdrukken (1979), richt hij zijn aandacht op het conserveren en restaureren van aardewerk en porselein (tot 2004). Vooral dankzij het restaureren ontwikkelde hij een gevoel voor ruimtelijke vormen en vormgeving.

In zijn vrije werk combineert hij verschillende glastechnieken (in zand gegoten, vormgesmolten, handgetrokken staven of optisch glas) hoofdzakelijk met brons, cortenstaal en steen om een nieuwe beeldtaal te ontwikkelen.
Alles wat hij beleeft kan aanleiding zijn tot het maken van een beeld, een serie beelden of het kan uitmonden in een project.
Zelf spreekt Kegels over “de magie van het ontmoeten”.
De impact van een ontmoetingservaring bepaalt in welke techniek(en) hij zijn beleving daarvan het best kan her-beelden. Het combineren van materialen is daarbij vaak noodzakelijk om zo dicht mogelijk bij de kern van zijn beleving te kunnen komen.
Series zijn gebaseerd op thema’s zoals ‘Sporen’ en ‘Documenten’.
In het project ‘Révélation’ (16m2) zijn gebeurtenissen uit zijn leven samengebracht.
In het project ‘Wahrheit’ voor een expositie in het ‘Industrie Museum’ in Ennepetal (D) neemt hij het op voor vluchtelingen en onschuldige slachtoffers in tijden van oorlog en onderdrukking.
Zijn beelden gedragen zich als blikvangers waar je niet omheen kunt. Ze sporen aan tot associëren en brengen samen. Ook tonen ze bijzondere ontmoetingen tussen heel verschillende beeldelementen en materialen (die daarbij versmelten tot een unieke synthese van het aardse met het spirituele).
Bijna al zijn werken zijn unica. Zijn onderwerpen zijn geen weergave van een waargenomen werkelijkheid maar van een beleving die is her-beeld in een nieuw bezielde werkelijkheid.

Ook al is er in veel van zijn werken sprake van abstrahering, volledige abstractie is nagenoeg afwezig in het werk van Glenn Priester. Zijn beelden ogen weliswaar als autonome vormen, en zijn dat in zekere zin ook, maar het zijn tevens landschappen. Goed beschouwd refereert Priester aan de traditie van de landschapsschilderkunst zonder gebruik te maken van de bekende traditionele middelen.

Anders dan de horizontale gerichtheid die veel landschapskunst kenmerkt, benadrukt Priester de verticaliteit en richt zo de blik op de eindeloosheid van de Nederlandse wolkenluchten. Een ander aspect dat de bijzonderheid van Priesters landschappen onderstreept is het gebruik van diverse metalen. Door het gebruik van deze metalen creëert hij textuur-, toon- en kleurverschillen die de ruimtelijkheid van zijn landschappen nog verder versterken. Omdat de metalen bij langdurige blootstelling bovendien verschillend reageren op weersomstandigheden is ook de verschijningsvorm van zijn landschappen aan vergelijkbare veranderingen onderhevig als de landschappen die hem inspireren.

Priester’s behoefte om op een andere manier het landschap te waarderen, komt ook tot uitdrukking in zijn Lucht-Zeelandschappen. Beelden van wolken en water, “gevangen” in schalen en kommen als directe reflecties van zijn kijken naar lucht, land en zee. Zo contrasteert het materiële tastbare aspect van zijn beelden met het immateriële, ongrijpbare karakter van het Hollandse weer
Werkend in West-Europa en geboren in Azië, lichaam en geest, vorm en inhoud, Voor Priester is het een steeds onlosmakelijk verbonden met het ander.

De werken van Hans Oosterom zijn kleurrijk en vergaand geabstraheerd of zelfs geheel abstract. Oosterom maakt ze op de computer. Soms gaat hij uit van fotografisch materiaal, maar veel vaker creëert hij zijn beelden zonder gebruik te maken van vooraf geselecteerd materiaal. Zijn de computerbeelden definitief, dan worden deze gematerialiseerd door ze onder hoge druk en temperatuur op aluminium te persen.
Het creatieve proces dat aan het uiteindelijke resultaat voorafgaat verschilt niet van kunstenaars die meer traditionele technieken hanteren. Waar voor veel schilders het penseel nog steeds het gereedschap is, is de computer dat voor Oosterom. Ook Oosterom moet beslissen over kleur, intensiteit, vorm, vervaging, perspectief, enz

De titels die hij zijn werken meegeeft verwijzen vaak naar wat in het werk zelf is te zien. Soms feitelijk als er verwezen wordt naar aspecten van het zichtbare beeld. Soms ook sturend met titels die interpretaties zijn van wat wordt getoond. Het zijn ook de titels die aangeven dat voor Oosterom taal en beeld sterk samenhangen.
Dit is ook duidelijk te zien in een serie werken die Oosterom speciaal maakte voor een expositie in 2017. In elk van de voorstellingen hier is een tekst leesbaar, steeds in de talen Nederlands, Engels, Frans en Duits. Om ze te lezen moet moeite worden gedaan. De woorden lijken weg te zinken in de achtergrond. Zo wordt de aandacht vastgehouden en geeft de inhoud zich niet snel prijs.

Tot aan een bepaalde grens kan taal fungeren als uitdrukkingsmiddel van emoties volgens Oosterom. Maar als de emotie te groot of te zwaar wordt verliest de verbale communicatie aan betekenis. Vanuit dit besef werkt Oosterom ook aan het verbeelden van zijn eigen teksten.

Maarten van Noort is een verwoed wandelaar. Zijn al langer lopende serie Echte bergen en andere landschappen vormt het visuele verslag van wat hij onderweg waarneemt.

Hoewel zijn werk altijd te verbinden is met bestaande locaties, is de herkenbaarheid van het betreffende landschap niet het belangrijkste uitgangspunt.
Zwaarwegender is dat het genre van de landschapsschilderkunst hem de mogelijkheid biedt te onderzoeken wat hij schilderkunstig relevant vindt.
Enerzijds is dat het vertrouwde streven naar de illusie, het met artistieke middelen oproepen van een beeld dat kan worden ervaren als een getrouwe weergave van de werkelijkheid. Anderzijds dient in hetzelfde werk de illusie ook te worden ontkend. Het werk is niet af als het landschap er overtuigend opstaat, het is af als beide aspecten zichtbaar met elkaar in evenwicht zijn.

Een vergelijkbaar proces is kenmerkend voor de collages die Van Noort maakt. Reproducties van het werk van meer of minder bekende landschapschilders vormen voor hem het uitgangspunt voor nieuw eigen werk.
Deze door anderen gemaakte landschappen idealiseert hij door ze in voorkomende gevallen te ontdoen van alle niet-landschappelijke elementen. Deze elementen worden zodanig overschilderd dat alleen een vergelijking met het origineel duidelijk maakt dat er sprake is van een nieuw, tijdlozer landschap.
Zij het dat ook hier opnieuw niet wordt ontkend dat dat schijn is. Tussen werkelijkheid en wat wordt weergegeven staat de maker met zijn eigen waarheid.

Martin Wink heeft een duidelijke visie op het Nederlandse landschap. Waar in andere landen wellicht nog sprake is van echte natuur die niet door mensen wordt bepaald en beheerd, bestaat volgens Wink in Nederland het natuurlijke landschap niet meer.
Het landschap waarin hij zich beweegt is in zijn huidige staat gevormd door de mens. Historische feiten zijn aangevuld met gerichte ingrepen. In een dichtbevolkt land als Nederland is het landschap dus altijd een decor. Het is door mensen bedacht, geregisseerd en vormgegeven.

En juist omdat het landschap om ons heen zo kunstmatig is, leent het zich voor een artistieke verbeelding. Het levert elementen op die nieuw zijn binnen het genre. Wink verwerkt ze, soms heel duidelijk, soms meer verborgen, in tekeningen, schilderijen en ruimtelijk werk. Vaak maakt hij gebruik van losse landschapselementen of voegt hij zelfstandige landschapsdelen bijeen. Om een idee, een wijze van werken, een wijze van benaderen, goed uit te diepen werkt hij vaak in series. Ook dit past bij zijn visie op de gemaaktheid van het landschap. Herhaling hoort bij het kunstmatige.
Hoewel Wink zijn landschappen soms vergaand abstraheert, zijn ze bijna altijd gebaseerd op wat hij werkelijk heeft waargenomen. De beschouwer hoeft dat echter niet te zien. Wat Wink inspireerde blijft in het midden.